odpowiedzialność członka zarządu spółki z o.o. za długi spółki

Członek zarządu co do zasady odpowiada osobiście za zobowiązania spółki z o.o., jeśli egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna.

 

Ponieważ jednak ta na pozór prosta regulacja doznaje wielu modyfikacji, jest przedmiotem licznego orzecznictwa i często niewłaściwa interpretacja przepisów budzi kontrowersje warto jest zatem dokonać syntezy praktycznych zasad takiej odpowiedzialności.

 

1. za jakie długi odpowiada członek zarządu:

 

• członek zarządu odpowiada za długi spółki, w organie której zasiada,
• odpowiada za długi, które istniały w czasie pełnienia przez niego funkcji,
• bez znaczenia przy tym jest fakt, iż powstały przed jego powołaniem,
• odpowiedzialność obejmuje zobowiązania, które istniały w dniu powołania i takie, które powstały bądź istniały przed dniem skutecznej rezygnacji albo odwołania,
• co za tym idzie nie wchodzą w zakres odpowiedzialności długi, które powstały po zakończeniu pełnienia funkcji w organie zarządzającym.

 

2. kto odpowiada:

 

• odpowiada osoba powołana do pełnienia funkcji w zarządzie bez względu na fakt skutecznego zgłoszenia tego faktu do rejestru,
• odpowiadają solidarnie wszystkie osoby, które chociażby epizodycznie zasiadały w zarządzie w czasie, w którym dług istniał.

 

3.   jak odpowiada:

 

• subsydiarnie wobec spółki, całym swoim majątkiem, solidarnie z pozostałymi członkami zarządu,
• to oznacza, że wierzyciel może pozwać wszystkie osoby odpowiedzialne albo może pozwać tylko niektóre z nich, według swojego wyboru,

 

4. co musi wykazać wierzyciel:

 

• istnienie zobowiązania spółki stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu,
• bezskuteczność egzekucji z jej majątku,
• fakt pełnienia funkcji w zarządzie spółki

 

5. jak można się bronić:

 

Sposobów obrony przed roszczeniami wierzycieli spółki jest wiele. Część wynika wprost z przepisu, część natomiast jest dorobkiem licznego orzecznictwa. Z najważniejszych należy wskazać:

• wykazanie, że spółka posiada majątek, z którego wierzyciel może zostać zaspokojony - tj. wykazanie  braku podstaw do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki;
• wykazanie faktu zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości w odpowiednim czasie albo wniosku o wszczęcie postępowania układowego;
• wykazanie braku winy w niezgłoszeniu powyższych wniosków (np. braku przesłanek do ogłoszenia upadłości w momencie odwołania z funkcji w zarządzie spółki);
• wykazanie, że niezgłoszenie powyższych wniosków nie spowodowało u wierzyciela szkody;
• ewentualnie powoływanie się na inne okoliczności świadczące o braku odpowiedzialności członka zarządu

Jak zatem wynika z powyższego podsumowania, istnieje wiele okoliczności, które mogą okazać się kluczowe w przypadku rozstrzygania o osobistej odpowiedzialności członka zarządu, zatem każdą sprawę należy rozpatrywać osobno, wnikliwie na podstawie szczegółowej analizy okoliczności faktycznych.

Należy jednak pamiętać, że z racji specyficznej regulacji art. 299 k.s.h. ciężar udowodnienia okoliczności świadczących o braku odpowiedzialności spoczywa na członku zarządu, przy stosunkowo niewielkich obowiązkach dowodowych wierzyciela.