Obserwuję w ostatnim czasie, iż częstym problemem praktycznym okazuje się być kwestia możliwości podjęcia w spółce uchwały przy określeniu późniejszego momentu jej wejścia w życie.
Zagadnienie wydaje się proste, albowiem to przecież wspólnicy - co do zasady swobodnie - decydują o treści uchwał, nie mniej jak się okazuje ta rzekoma prostota może być myląca.
Aby dokonać odpowiedzi na pytanie, czy taka czynność jest w ogóle możliwa, należy uchwały w spółce podzielić na dwie grupy:
- pierwszą z nich są uchwały dotyczące zmiany umowy spółki, oraz uchwały podwyższające kapitał spółki bez zmiany umowy;
- drugą grupę natomiast stanowią uchwały w innych sprawach.
I tak, jeśli chodzi o drugą grupę, tj. grupę uchwał, dla których skuteczności ustawa nie wymaga wpisu do KRS (a zatem uchwał, których wpis do KRS ma charakter deklaratoryjny) w mojej ocenie nie ma żadnych przeszkód, aby ich obowiązywanie było odroczone w czasie. Tym samym wspólnicy mogą skutecznie zdecydować np. dziś o zmianie składu osobowego organów spółki, który nastąpi od 1.01.2018 r.
Należy jednak pamiętać, że w takim przypadku termin 7 dni na zgłoszenie faktu zmiany składu osobowego organów spółki do KRS liczymy od dnia wejścia w życie takiej uchwały (a zatem w naszym przykładzie od 1.01.2018 r.), a nie od dnia jej podjęcia.
Jeśli natomiast chodzi o uchwały z grupy pierwszej, tj. uchwały, które zgodnie z k.s.h. są skuteczne z dniem ich wpisu do rejestru (a zatem uchwał, których wpis do KRS ma charakter konstytutywny), nie ma możliwości określenia daty ich wejścia w życie. Przyjmuje się, że datą ich wejścia w życie zawsze jest data ich zarejestrowania i nie jest skutecznym określanie w samej uchwale dat jej obowiązywania, tudzież zastrzeganie warunków.
Jak zauważył Sąd Apelacyjny w Szczecinie - I Wydział Cywilny w wyroku z dnia 14 sierpnia 2013 r.
w sprawie o sygnaturze I ACa 358/13:
"Zmiana umowy spółki jest zatem skuteczna - zarówno wobec wspólników jak też osób trzecich - z chwilą wpisu do rejestru. Wpis ten ma charakter konstytutywny. Oznacza to, że do tego czasu nie jest możliwe w stosunkach wewnętrznych podejmowanie działań w oparciu o spełnienie warunku (na przykład zawieszającego) wpisu czy też fikcję dokonania wpisu. Uzależnienie skutku zmiany umowy spółki od innych okoliczności niż wpis do KRS jest sprzeczne z prawem. Nie można więc przyjąć, że uchwała w przedmiocie zmiany umowy spółki wchodzi w życie z dniem jej podjęcia czy też np. z upływem siedmiu dni. Determinujące znaczenie dla określenia materialnej skuteczności uchwały ma wyłącznie dokonanie wpisu do KRS, a nie żadne inne regulacje, choćby objęte były one zgodną wolą wspólników."
Tak samo orzekł w najnowszym orzeczeniu w tej kwestii Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrok z dnia 23 marca 2017 r. w sprawie o sygnaturze III SA/Po 82/17:
"We wszystkich przypadkach zmiany umowy spółki do ich skuteczności niezbędny jest wpis do KRS. Uzależnienie skutku zmiany umowy spółki od innych okoliczności niż wpis do KRS jest sprzeczne z prawem. Nie można przyjąć, że na przykład uchwała wchodzi w życie z dniem jej podjęcia czy upływem siedmiu dni, itd. Decydujący jest tu wpis do KRS, a nie żadne inne regulacje."
Stanowisko to wydaje się być zasadne, albowiem w każdym przypadku, nawet uchwała z odroczoną datą wejścia w życie zaczęłaby obowiązywać z dniem jej rejestracji, a zatem taki zapis w uchwale pozbawiony byłby mocy prawnej.
