poniedziałek, 2 stycznia 2017

zgoda małżonka na zbycie udziałów

W przypadku, gdy wspólnikiem spółki zostaje osoba pozostająca w związku małżeńskim i udziały nabywa ze środków z majątku wspólnego, udziały  co do zasady wchodzą do tego majątku.

Więcej na ten temat piszę tu:
http://praktyczneprawospolek.blogspot.com/2016/12/udziay-w-spoce-z-oo-w-majatku-wspolnym.html

Powstaje zatem pytanie: czy wspólnik może takim udziałem swobodnie rozporządzać, czy też musi uzyskać zgodę współmałżonka na taką czynność?

Odpowiedzi należy szukać w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym (k.r. i.o.) -  w przepisach regulujących ustroje majątkowe małżonków.

Artykuł 37 tej ustawy określa przypadki, w których konieczna jest zgoda małżonka na dokonanie określonej czynności prawnej. Zbycie udziału w spółce nie zostało w nim wprost wyrażone, a zatem nie wymaga zgody małżonka. Przepis ten co prawda w punkcie 3 wymaga uzyskania zgody małżonka na zbycie przedsiębiorstwa, co może być mylące, jednak zbycie przedsiębiorstwa to nie to samo co zbycie udziału w spółce i punkt ten nie może być stosowany w przypadku zbycia udziałów.

Ponieważ obecnie, co do zasady, każdy małżonek ma prawo zarządzać majątkiem wspólnym (nie ma już podziału na czynności zwykłego zarządu i czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu) przyjmuje się, że może również wykonywać wszelkie czynności dotyczące zbycia udziałów w spółkach i nie wymaga to zgody współmałżonka.

Nie oznacza to jednak, że zamężna wspólniczka lub żonaty wspólnik nie są w żaden sposób ograniczeni w swoim działaniu. Zgodnie z art. 361 k.r. i o. małżonek może sprzeciwić się czynności planowanej przez współmałżonka. Aby taki sprzeciw był jednak skuteczny wobec musi być on wiadomy dla nabywcy udziału jeszcze przed dokonaniem czynności prawnej. 

Niestety w praktyce, szczególnie w przypadku skonfliktowanych małżonków, przepis ten nie daje właściwie żadnej ochrony małżonkowi, który nie jest wspólnikiem, gdyż aby się skutecznie sprzeciwić musiałby wiedzieć o zamierzeniach współmałżonka. Dlatego też w celu zabezpieczenia interesu małżonka niebędącego wspólnikiem należałoby rozważyć skonstruowanie innych, dodatkowych mechanizmów dających mu ochronę.

4 komentarze:

  1. Dzień Dobry,
    zagadnienie trochę inne ale też dotyczy współwłasności łącznej - jak znieść współwłasność na akcjach imiennych w spółce akcyjnej (wspólnicy spółki cywilnej wnieśli przedsiębiorstwo aportem do spółki akcyjnej) czy wystarczy do tego zwykła umowa czy potrzebne są zgody Spółki?

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dzień dobry

      Zagadnienie faktycznie zupełnie niepowiązane. Myślę, że zacząć trzeba na pewno od lektury statutu spółki.
      Sugeruję jednak skorzystać w tej sprawie z pomocy adwokata.

      pozdrawiam serdecznie

      Usuń
    2. Dziękuję Pani za odpowiedź! Niestety nie mogę się nigdzie doszukać podobnego zagadnienia. W statucie nie ma, nie znalazłem też nic w KSH na ten temat, natomiast zastanawiam się czy to jest w ogóle możliwe bez rozwiązania spółki cywilnej, skoro akcje zostały objęte aportem poprzez wniesienie przedsiębiorstwa spółki cywilnej, a z tego co wiem w czasie trwania spółki nie można dokonać podziału majątku spółki cywilnej - wówczas chyba niemożliwe będzie również zniesienie współwłasności łącznej na akcjach imiennych?

      Usuń
    3. Rozumiem jaki problem próbuje Pan rozwiązać. Jest on dość skomplikowany i wymaga pełnej analizy, dlatego nie mogę pomóc w formie komentarza na blogu.

      pozdrawiam serdecznie

      Usuń