jednoosobowa spółka z o.o. - regulacje szczególne

Rozwijając nieco temat dość popularnej formy prowadzenia działalności gospodarczej, jaką jest jednoosobowa spółka z o.o. warto podsumować szczególne regulacje, które jej dotyczą i wskazać o czym należy pamiętać szczególnie decydując się na założenie takie spółki:

 

1. Jednoosobowa spółka z o.o. nie może być zawiązana przez inną jednoosobową spółkę z o.o.  - art. 151 § 2 k.s.h.

 

Oznacza to, że aktu założycielskiego spółki z o.o. nie może podpisać inna jednoosobowa spółka z o.o. Nie jest jednak niedopuszczalnym nabycie wszystkich udziałów przez jednoosobową spółkę z o.o. w późniejszym okresie, a zatem jednoosobowa spółka z o.o. może być jedynym wspólnikiem spółki z o.o., ale nie może jej zawiązać.

 

2. W jednoosobowej spółce w organizacji jedyny wspólnik nie ma prawa reprezentowania spółki - art. 162 k.s.h.

 

A zatem aby móc dokonywać w okresie organizacyjnym spółki czynności prawnych jedyny wspólnik musi powołać do zarządu osoby trzecie albo też udzielić takim osobom pełnomocnictwa do działania w imieniu spółki.
Więcej na ten temat piszę tu: http://praktyczneprawospolek.blogspot.com/2015/11/reprezentacja-jednoosobowej-spoki-z-oo.html

 

3. Zgłoszenie jednoosobowej spółki z o.o. do rejestru wymaga dołączenia dokumentu zawierającego imię i nazwisko albo firmę i siedzibę oraz adres jedynego wspólnika wraz ze wzmianką, że jest on jedynym wspólnikiem - art. 166 § 2 k.s.h.

 

Różnica w stosunku do zasady polega na tym, że w przypadku wieloosobowej spółki z o.o. adresy wspólników nie podlegają w ogóle zgłoszeniu i ujawnieniu, podczas gdy w przypadku spółki jednoosobowej adres taki musi zostać wskazany z zaznaczeniem, że dotyczy to jedynego wspólnika.

 

4. W spółce jednoosobowej oświadczenia woli składane przez wspólnika spółce wymagają zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności - art. 173 § 1 k.s.h..

 

Przepis ten reguluje sytuacje, w których w spółce jednoosobowej jedyny wspólnik nie jest jednocześnie jedynym członkiem zarządu. Dotyczy więc sytuacji, w których ten wspólnik w ogóle nie jest członkiem zarządu, albo jest członkiem zarządu wieloosobowego. Forma pisemna dotyczy oświadczeń woli składanych spółce, a więc przykładowo ofert składanych spółce. Nie dotyczy natomiast uchwał zgromadzenia wspólników.

 

5. Czynność prawna między jedynym wspólnikiem będącym jednocześnie jedynym członkiem zarządu a spółką wymaga zachowania formy aktu notarialnego - art. 210 § 2 k.s.h.

 

W odróżnieniu od art. 173 § 1 k.s.h. ten przepis z kolei dotyczy sytuacji, w której jedyny wspólnik spółki jest jednocześnie jedynym członkiem jej zarządu. Wszelkie czynności takiej osoby ze spółką (a więc między innymi wszystkie umowy) wymagają zachowania formy aktu notarialnego.

 

6. Jedyny wspólnik jest zobowiązany do zapłaty składek ZUS jak osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą.

 

Więcej na ten temat piszę tu: http://praktyczneprawospolek.blogspot.com/2014/11/skadki-zus-jedynego-wspolnika-sp-z-oo.html

 

7. Jedyny wspólnik nie może zostać zatrudniony w spółce na podstawie umowy o pracę.

 

W umowie takiej brak byłby bowiem koniecznego elementu stosunku pracy, jakim jest podporządkowanie pracodawcy i taka umowa byłaby bezwzględnie nieważna.
Zakaz ten można wywieść z orzecznictwa SN (przykładowo: uchwała składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 1993 r. II UZP 21/92 oraz uchwała Sądu Najwyższego z dnia z 8 marca 1995 r I PZP 7/95 a także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17.12.1996 roku, II UKN 37/96)

reprezentacja jednoosobowej spółki z o.o. w organizacji

Jakkolwiek przepisy k.s.h. dopuszczają możliwość tworzenia jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, to jednak decydując się na taką formę działalności należy mieć na względzie szczególne ograniczenia, którym takie spółki zostały poddane.

 

Jednym z takich ograniczeń w odniesieniu do spółki w organizacji, czyli spółki przed jej zarejestrowaniem w KRS, jest sposób jej reprezentacji. Wydaje się, że problem jest marginalny a jednak w praktyce może się pojawić konieczność zawarcia szeregu umów jeszcze przed zarejestrowaniem spółki. Mogą to być na przykład umowa najmu lokalu na siedzibę, umowa rachunku bankowego, umowa z operatorem telekomunikacyjnym, umowa o pracę etc.

 

Zgodnie z  art. 161 § 2 k.s.h. spółkę w organizacji (każdą - nie tylko jednoosobową) reprezentuje zarząd albo pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników i tylko te osoby mogą składać oświadczenia woli w imieniu spółki.

 

Jednakże w przypadku spółki jednoosobowej - jedyny wspólnik nie ma prawa reprezentowania takiej spółki. Stanowi o tym art. 162 k.s.h. A zatem nie może reprezentować spółki ani jako członek zarządu ani jako pełnomocnik. Analogicznie, jedyny wspólnik spółki z o.o. nie może jej reprezentować również jako prokurent

 

Co ważne, jeśli pomimo powyższego zakazu jedyny wspólnik zawrze umowę w imieniu spółki, to umowa taka jest bezwzględnie nieważna. Dlatego też bardzo istotnym jest dopilnowanie, aby umowy były zawarte prawidłowo.

 

Co zatem ma zrobić jedyny wspólnik, aby móc np. wynająć biuro w okresie trwania rejestracji spółki w sądzie?

 

Rozwiązania są tylko dwa:

 

1. może powołać w spółce zarząd i rzecz jasna do zarządu musi powołać osoby (osobę) trzecie;

 

2. może też udzielić pełnomocnictwa do reprezentowania spółki w organizacji innej osobie, działając w charakterze zgromadzenia wspólników tej spółki.